Giải thích bí ẩn hiện tượng “thoát xác”

 


Họ cảm thấy là mình bay ra khỏi cơ thể, và nhìn thấy những kỷ niệm trong đời xuất hiện liên tiếp như một cuốn phim.

Thoát xác” là hiện tượng con người cảm thấy nhận thức tách ra khỏi cơ thể sống, thậm chí có thể quan sát thấy cơ thể chính mình từ một điểm nhìn khác. Không chỉ xuất hiện trong truyền thuyết, trải nghiệm “thoát xác” từng được ghi nhận ở nhiều bệnh nhân và trở thành mối quan tâm của các nhà khoa học. 

 

Lời kể của nhân chứng

Năm 1991, nữ ca sĩ người Mỹ - Pam Reynolds tiến hành phẫu thuật não sau khi được chẩn đoán mắc căn bệnh hiểm nghèo. Trong suốt quá trình phẫu thuật, Pam ở trong trạng thái chết lâm sàng khi máu được rút hết ra khỏi bộ não khiến não cô hoàn toàn không hoạt động. 

Khi tỉnh lại, Pam kể, cô đã rời khỏi cơ thể và nhìn thấy hình ảnh mình đang được các bác sĩ tiến hành phẫu thuật.

 Cô nhớ một y tá đã thốt lên trong lúc phẫu thuật, mạch máu ở chân phải của cô quá nhỏ để cắm máy chạy tim, phổi hay nhìn thấy dụng cụ giống hình bản chải đánh răng mà các bác sĩ dùng để mở hộp sọ, thứ mà cô chưa từng nhìn thấy trong đời. 

 

Những lời của Pam hoàn toàn đúng và khiến các bác sĩ vô cùng sửng sốt. Pam kể, cô thấy mình bị cuốn về một con đường đầy ánh sáng, nơi cô nhìn thấy người thân đã khuất của mình.

 

 

 

 

Trường hợp “thoát xác” của Pam Reynolds là một ví dụ điển hình cho hàng nghìn mô tả về hiện tượng bí hiểm này. Các nhà khoa học cho rằng, có đến 1/10 người trong chúng ta đã trải nghiệm điều này trong đời. Hiện tượng này được ghi nhận ở những người đang ở bên bờ vực cái chết, được gọi là trải nghiệm cận tử. 

 

Mọi người cảm thấy như mình đang bay ra ngoài cơ thể và gặp Chúa hay người thân đã khuất. Có người còn nhìn thấy những kỷ niệm trong đời mình xuất hiện liên tiếp như một cuốn phim. 

Khoa học vào cuộc

Các nhà khoa học tạm chia “thoát xác” ra làm 2 loại: ngẫu nhiên và có chủ đích. Thoát xác ngẫu nhiên gồm những trường hợp cận tử, ngủ không sâu do tiếng ồn, căng thẳng hay bệnh tật. 

 

Thoát xác có chủ đích là việc một số người cố tình duy trì ý thức mình tỉnh táo trong khi cơ thể ở trạng thái ngủ bằng cách luyện tập mơ thực (lucid dreaming) hoặc dùng các chất hóa học gây ảo giác như ketamine, dextromethorphan hay phencyclidine.

 

 

 

 

Vậy, bản chất của thoát xác là gì? Hiện tượng này có thể được giải thích theo 2 quan điểm khác nhau. Quan điểm thiên về tôn giáo tồn tại trong hầu hết các nền văn hóa cho rằng, mỗi người chúng ta có một linh hồn và hiện tượng “thoát xác” xảy ra khi linh hồn tách khỏi cơ thể dưới một điều kiện nào đó.

 

 

Bức tranh của hoạ sĩ Hieronymus Bosch mô tả trải nghiệm cận tử với con đường ánh sáng và các thiên thần.

 

Theo truyền thuyết của Nhật Bản, sự thoát xác hay tách linh hồn xảy ra do một sự giận dữ hay thù hận ghê gớm. Trong truyện kể Genji, phu nhân Rokujo nuôi mối hận thù với phu nhân Aoi - vợ hoàng tử Genji. Hàng đêm, một phần hồn của phu nhân Rokujo tách khỏi cơ thể bà và bay đến làm hại Aoi. Người Nhật gọi hiện tượng này là ikiryo. 

 

 

 

 

Tuy nhiên, các nhà thần kinh học và tâm lý học hiện đại có cách giải thích khác. Họ nói, “thoát xác” thực ra chỉ là ảo ảnh được tạo ra bởi tiềm thức của con người, tức là hiện tượng này không khác giấc mơ thông thường về mặt bản chất. 

 

Việc nhìn thấy thiên thần hay người thân quá cố được cho là cách tiềm thức củng cố niềm tin tôn giáo vào sự tồn tại và bất tử của linh hồn. 

 

 

 

 

Nhà tâm lý học Susan Blackmore đề ra giả thuyết: “thoát xác” xảy ra khi bộ não của chúng ta ở vào trạng thái hoạt động nhưng mối liên hệ với các giác quan lại bị chặn đứng. 

 

Lúc đó, bộ não sẽ tự tạo ra hình ảnh hoặc sự việc không có trên thực tế. Một số trường hợp “thoát xác” kể lại, họ cũng trải qua cảm giác bị bóng đè, hiện tượng có nguyên nhân tương tự. (Theo Màn Ảnh Sân Khấu)